Shabby Embassies – Vrienden Monumentaal Erfgoed Den Haag

SHABBY EMBASSIES, THE SHAME OF DIPLOMACY

Diplomaten zijn getraind om in woord en daad respect te blijven tonen. Om de confronterende waarheid te verpakken in de glanzende woorden van wellevendheid. Hun presentatie – dress code, attachékoffers, gepoetste limousines – is daar een visuele bevestiging van. Helaas zijn er landen waarvan de leiders menen dat de staat van onderhoud van hun ambassadepanden geen deel uitmaakt van deze representatieve diplomatie. Zo verzorgd als hun diplomaten eruit zien, zo respectloos laten ze hun panden verkrotten, ondanks vele beleefde vermaningen van hun gastland. Daarmee schofferen zij het land waar ze diplomatiek vertegenwoordigd zijn.
De regering en de gemeente zijn uiterst voorzichtig om deze woorden te gebruiken, uit vrees voor een diplomatieke rel of erger. Wij, bestuursleden van de Vereniging Vrienden Monumentaal Erfgoed Den Haag en Omstreken, achten ons niet gehouden aan deze diplomatieke code. Wij noemen het ronduit een schande dat panden die wij koesteren als onvervangbaar, monumentaal erfgoed (veelal rijksmonumenten) door vreemde mogendheden te gronde worden gericht. We zetten ze graag te kijk in onze rubriek ‘Shabby Embassies’. En wij nodigen alle verenigingen, stichtingen en andere organisaties die hart hebben voor ons Haagse, monumentaal erfgoed uit om de link in hun eigen website op te nemen. Tot de betreffende landen hun ambassadegebouwen hersteld hebben, zullen hun ambassades te boek blijven staan als ‘shabby embassies’

Microsoft Word – Nieuw – Microsoft Word-document

Saoedi-Arabië: Alexanderstraat 19

Een van de fraaie, neo-classicistische villa’s waar het Willemspark zo befaamd om is. Een rijksmonument, in bezit van een van de rijkste landen ter wereld, staat al jaren te verkrotten. Verf bladdert af, houtrot is overal. Een schrijnend contrast met
de goed onderhouden, gelijksoortige panden er omheen.

(Foto’s: Brian Mul)

Saoedi-Arabië: Eisenhowelaan 132

Zo mogelijk nog erger dan de Alexanderstraat 19 is de indrukwekkende villa ‘De Kempenaer’ aan de Eisenhowerlaan eraan toe. Dit rijksmonument, in 1910 gebouwd in opdracht van freule Anna Maria Catherina van Andringa de Kempenaer
(1847-1914), is lang in goede staat gebleven. Tot Saoedi-Arabië
er enkele jaren geleden haar intrek nam en het verval begon.
Het bijgebouw achter de villa is zelfs gedeeltelijk ingestort en
het puin blijft gewoon in de tuin liggen. Ondanks verschillende brieven die in de loop der jaren aan de oliestaat zijn verzonden (en onbeantwoord bleven) zijn er geen tekenen dat de situatie verbetert.

(Foto’s: Brian Mul)

Microsoft Word – Nieuw – Microsoft Word-document (2)

Kroatië: Groot Hertoginnelaan 30

‘Het krot van Kroatië’ staat al tien jaar de verkommeren aan de Groot Hertoginnelaan. Het fraai gedetailleerde houtsnijwerk in renaissance-stijl wordt steeds gretiger door de tand des tijds aangevreten. Reeds in 2017 werd het pand bij een door Stadsherstel gehouden verkiezing uitgeroepen tot Grootste Krot van het Jaar. Met een demonstratie op 26 augustus 2022 liep de hele buurt te hoop om restauratie gedaan te krijgen. In 2019 leek het erop dat Kroatië, dat het pand nooit gebruikt heeft, het zou verkopen, maar die koop is niet doorgegaan. Inmiddels heeft bewonersoverleg Duinoord gemeld, dat de ambassadeur een restauratie op korte termijn heeft toegezegd. We zijn benieuwd.
(Foto’s: Frank Jansen)

Griekenland: Amaliastraat 1

Dat het economisch inmiddels beter gaat met Griekenland is niet aan haar ambassadegebouw Amaliastraat 1 te zien. Ook bij dit rijksmonument is achterstallig onderhoud verworden tot verval.
Dit is hoe Monumentenzorg het pand beschrijft: STATIG WOONHUIS uit omstreeks 1860, van harmonische architectuur en van oudheidkundige waarde, van algemeen belang als onderdeel van de 19e eeuwse stadsuitleg. Wij mogen hopen dat Griekenland dit monument ooit net zo waardebewust zal beheren als haar eigen erfgoedmonumenten.

Zuid-Afrika: Wassenaarseweg 36

Dit beeldbepalende gebouw op de hoek van de Wassenaarseweg en de Oostduinlaan, werd in 1913-15 gesticht naar ontwerp van B.J. Ouendag als hoofdkantoor van de Nederlandsch Indische Spoorweg Maatschappij. Sinds l972 is
het in gebruik als Ambassade van Zuid-Afrika. Een markant voorbeeld van architectuur die beïnvloed is door de “Um Achtzehnhundert Bewegung”. Maar ook hier rotten de kozijnen rond de ruiten vandaan en wordt een rijksmonument ontluisterd door nalatigheid.

Congo, Violenweg 2

Het zou een van de mooiste villa’s van de Violenweg kunnen zijn. Maar de voormalige ambassade van de Congo op nummer 2 verkeert in deplorabele staat. Reeds in 2016 was de gemeente in gesprek met de eigenaar en wat we vandaag zien is het resultaat: een antikraak bewoond krot, omringd door een verwilderde tuin. voeg- en verfwerk afwatering en dakbedekking, alles moet vervangen of gerepareerd worden, om nog maar te zwijgen over het houtwerk.

Oman: Nieuwe Parklaan 9

Het is één van de bewaard gebleven monumentale villa’s die de Nieuwe Parklaan ‘ensemblewaarde’ geven, zoals Monumentenzorg het formuleert. Het in 1900 gebouwde, half vrijstaande Rijksmonument is van architectuurhistorisch belang als representatief voorbeeld van overgangsarchitectuur met Art Nouveau detailleringen.

Maar zie eens wat een treurig aanzicht het inzoomen geeft. Afgebladderde verf, hout en zink in erbarmelijke staat, als resultaat van vele jaren verwaarlozing. Het smeedijzeren hek is het enige wat vernieuwd werd, waarschijnlijk uit veiligheidsoverwegingen. Voor het pand komt de dreiging helaas van binnenuit.

Marokko: Oranjestraat 9

Dit herenhuis werd in 1870 gebouwd op de hoek van de Oranjestraat en de Paleisstraat. Door zijn hoekligging met straattuin en smeedijzeren hek is het beeldbepalend voor dit historische stukje Den Haag. Maar het is lang geleden dat er iets van onderhoud aan is gepleegd. Achterstallig onderhoud kost altijd een veelvoud van regulier onderhoud, omdat er veel vervangen moet worden in plaats van onderhouden. Het in stand houden van dit soort panden vraagt kennis en aandacht. Beide lijken afwezig bij de Marokkaanse ambassade.

Het goede nieuws: twee gerestaureerde ambassadepanden

Ook Surinamestraat 20, het huis waar Louis Couperus ‘Eline Vere’ schreef, heeft er jarenlang verwaarloosd bijgestaan. Maar inmiddels is dit voormalige ambassadekantoor van Egypte met een grondige restauratie in oude luister hersteld.

Het zelfde geldt voor het statige herenhuis Nassaulaan 2, voorheen de ambassade van Venezuela. Positieve ontwikkelingen, die naar wij hopen navolging zullen krijgen.